Τεχνολογικές εξελίξεις στην περιμετρική ασφάλεια

Τα συστήματα διασφάλισης της περιμέτρου σήμερα, οφείλουν να εκμεταλλεύονται στο μέγιστο βαθμό όλα τα πλεονεκτήματα που έρχονται ως αποτέλεσμα των τεχνολογικών εξελίξεων μέσα στα εργαστήρια των εταιρειών κατασκευής συστημάτων ασφαλείας .
Καθώς η οικονομική κρίση συνεχίζεται απτόητη και ενώ οι απειλές από τρομοκρατικές ή άλλες εγκληματικές ενέργειες γίνονται όλο και εντονότερες, η ανάγκη για τη δημιουργία αποτελεσματικών συστημάτων προστασίας εξωτερικών χώρων αυξάνει συνεχώς. Αναφερόμενοι σε προστασία εξωτερικού χώρου, είναι λογικό να προσανατολιζόμαστε αρχικά στη διασφάλιση της περιμετρικής γραμμής που περικλείει το συγκεκριμένο χώρο.

Σήμερα η εξέλιξη της τεχνολογίας παρέχει στις εταιρείες την ευκαιρία να παρουσιάζουν ολοκληρωμένα συστήματα που ανεβάζουν κατά πολύ τον πήχη προδιαγραφών στις προτάσεις λύσεων περιμετρικής προστασίας. Για το λόγο αυτό και ενώ η ύφεση πλήττει τις πωλήσεις όλων των κλάδων της τεχνολογίας, έρευνες κάνουν λόγο για μια ανοδική τάση των επενδύσεων στα επόμενα χρόνια για την προμήθεια και εγκατάσταση συστημάτων περιμετρικής ασφάλειας σε παγκόσμιο επίπεδο.

Αυτά τα συστήματα χρησιμοποιούνται κυρίως σε κρίσιμες εγκαταστάσεις όπως αεροδρόμια, στρατόπεδα, πυρηνικά εργοστάσια, σταθμούς παραγωγής ενέργειας, μονάδες εξόρυξης καυσίμων, φυλακές, πρεσβείες, κυβερνητικά κτίρια κ.ά. Καθώς λοιπόν οι απαιτήσεις αυξάνονται, οι εταιρείες του κλάδου οφείλουν συνεχώς να παρουσιάζουν νέα συστήματα τα οποία να ανταποκρίνονται στις ξεχωριστές απαιτήσεις κάθε εφαρμογής.

Η βασική πρόταση
Καταρχήν υπάρχουν συστήματα που εξασφαλίζουν την προστασία περιμέτρου σε φυσικό επίπεδο, με σκοπό την παρεμπόδιση των παράνομων εισβολών. Αυτή η κατηγορία αποτέλεσε και την πρώτη γενιά συστημάτων περιμετρικής προστασίας, που ακόμα και σήμερα αποτελούν μια αξιόπιστη και οικονομικά αποδοτική λύση. Ο πιο γνωστός εκπρόσωπος αυτής της κατηγορίας είναι τα ενσύρματα συστήματα με καλώδια ανίχνευσης, που τοποθετούνται σε συρμάτινες περιφράξεις γύρω από τον προστατευόμενο χώρο. Σε εγκαταστάσεις όπως στρατιωτικές βάσεις, διυλιστήρια υγρών καυσίμων και μονάδες επεξεργασίας ύδατος, η ύπαρξη ενός τέτοιου ενσύρματου περιμετρικού συστήματος προστασίας είναι ουσιαστικά μονόδρομος. Πρώτον διότι αυτά τα συστήματα εμφανίζουν χαμηλό ποσοστό εμφάνισης λανθασμένων ή άκαιρων συναγερμών (καθώς απαιτείται να ασκηθεί σημαντική δύναμη στο σύρμα για να ενεργοποιηθεί ο συναγερμός) και δεύτερον διότι μπορεί να εγκατασταθούν σε όλα τα είδη εδαφών και σε όλες τις περιβαλλοντολογικές συνθήκες, χωρίς να επηρεάζονται στον ίδιο βαθμό με άλλα συστήματα πιο εξελιγμένα.
Όμως ακόμα και σε αυτά τα συστήματα που δύσκολα κάποιος θα μπορούσε να περιμένει βελτίωση, η τεχνολογία έχει κάνει σημαντικές προόδους. Υπάρχουν πλέον συστήματα στα οποία οι αισθητήρες εγκαθίστανται σε συστοιχίες με μικρή απόσταση μεταξύ τους, διαθέτοντας μικροεπεξεργαστές οι οποίοι επικοινωνούν μεταξύ τους αλλά και με το κεντρικό σημείο ελέγχου είτε μέσω συμβατικών καλωδίων είτε μέσω μιας κεντρικής οπτικής ίνας. Όλα αυτά τα στοιχεία αυξάνουν σημαντικά τις ικανότητες του συστήματος και δίνουν μεγαλύτερη ευχέρεια στους χρήστες να εντοπίσουν ακριβέστερα το σημείο από το οποίο προέρχεται ο πιθανός κίνδυνος. Σε μια περίμετρο εκατοντάδων ή και χιλιάδων μέτρων, όταν οι ανιχνευτές καλύπτουν μια περιορισμένη απόσταση 6 μέτρων είναι λογικό ότι μπορεί κάποιος να βρει γρηγορότερα το σημείο από το οποίο προέρχεται ο συναγερμός. Επιπλέον, με τη χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας είναι ευκολότερο το φιλτράρισμα των εσφαλμένων συναγερμών, ενώ ο ελεγκτής ενός τέτοιου συστήματος μπορεί να παραμετροποιεί τα όρια στα οποία θα χτυπάει ο συναγερμός, ανάλογα και με τη μεταβολή των καιρικών φαινομένων. Δηλαδή, σε περιπτώσεις όπου αυξάνει για παράδειγμα η ένταση του ανέμου, το προσωπικό ασφάλειας αν το κρίνει σκόπιμο μπορεί μέσω του κεντρικού υπολογιστή ελέγχου να μεγαλώσει την ανοχή των αισθητήρων σε πιθανές δονήσεις. Φυσικά, το πλέον αποτελεσματικό μέτρο προφύλαξης είναι όταν τα περιμετρικά συστήματα παρέχουν και τη δυνατότητα χρήσης ηλεκτρικού ρεύματος που να αποτρέπει την επαφή με το σύρμα. Αυτό το μέσο προστασίας μπορεί να είναι μεν κοινό σε όλους μας από τις διάφορες κινηματογραφικές ταινίες, αλλά λόγω της επικινδυνότητας για τη σωματική ακεραιότητα των ανθρώπων που θα ακουμπήσουν το φράκτη, χρησιμοποιείται μόνο σε εφαρμογές ύψιστης ασφάλειας (στρατιωτικές εγκαταστάσεις, φυλακές κ.λπ.).

Υβριδικά συστήματα
Το μυστικό για πιο αποτελεσματική και ολοκληρωμένη προστασία είναι όμως η χρήση υβριδικών συστημάτων, όπου χρησιμοποιούνται ανιχνευτές με διαφορετική αρχή λειτουργίας και τεχνολογία. Η συνδυαστική χρήση, για παράδειγμα, αισθητήρων μικροκυμάτων, ενεργών υπέρυθρων ακτίνων, ανιχνευτών PIR εξωτερικών χώρων και καλωδίων ανίχνευσης οπτικών ινών μειώνει σημαντικά το ποσοστό εμφάνισης λανθασμένων συναγερμών, ενώ αξιοποιεί τα πλεονεκτήματα της κάθε τεχνολογίας με σκοπό την αποτελεσματικότερη ανίχνευση παράνομων εισβολών. Όσοι επιχειρήσουν να εισβάλουν σε μια εγκατάσταση με πολλαπλά συστήματα περιμετρικής προστασίας συνδυασμένης τεχνολογίας, γνωρίζουν ήδη ότι ο βαθμός δυσκολίας του εγχειρήματός τους είναι πολύ μεγάλος, κάτι που μπορεί να δράσει αποτρεπτικά στο να δοκιμάσουν. Πολλοί θεωρούν ότι θα υπάρξει μια δυναμική αύξηση της χρήσης των συστημάτων ανίχνευσης για περιμετρική ασφάλεια που χρησιμοποιούν την τεχνολογία μικροκυμάτων και το γεγονός αυτό αποδίδεται στο μειωμένο αριθμό λανθασμένων συναγερμών που παρουσιάζουν ακόμα και σε πολύ άσχημες καιρικές συνθήκες. Παράλληλα, υπάρχουν καινοτομικές λύσεις που καμουφλάρουν τα συστήματα μικροκυμάτων, όπως για παράδειγμα οι εξωτερικές λάμπες κήπου. Όμως η χρήση των ενεργητικών υπέρυθρων ακτίνων πλεονεκτεί έναντι των μικροκυμάτων σε ένα σημείο και αυτό είναι ότι δεν επηρεάζονται από τις διάφορες δραστηριότητες που τυχόν πραγματοποιούνται κοντά στο χώρο φύλαξης, ενώ επίσης υπερτερούν στο ότι δεν χρειάζονται και μεγάλο χώρο για την εγκατάστασή τους σε σχέση με άλλες τεχνολογίες.
Είναι λοιπόν προφανές ότι από το να αναζητούμε τα θετικά στοιχεία κάθε τεχνολογίας, είναι καλύτερο να προσπαθούμε να τα συνδυάσουμε σε ένα ενιαίο σύστημα. Οι αισθητήρες υβριδικής τεχνολογίας διαθέτουν αρκετά συγκριτικά πλεονεκτήματα. Καταρχήν ανταποκρίνονται σε διαφορετικού είδους ερεθίσματα, οπότε για να ενεργοποιηθεί ο συναγερμός θα πρέπει να δώσουν το κατάλληλο σήμα όλοι οι αισθητήρες. Αυτό σημαίνει ότι φιλτράρονται κατά ένα σημαντικό ποσοστό οι διάφορες αιτίες που συνήθως οφείλονται σε καιρικές συνθήκες και οι οποίες είναι υπεύθυνες για την εμφάνιση εσφαλμένων συναγερμών.
Μια ειδική κατηγορία αισθητήρων που χρησιμοποιούνται πρόσφατα στα συστήματα περιμετρικής προστασίας είναι οι κινηματικοί (kinematic). Όπως αναφέρει και το όνομά τους, βασίζονται στην ανάλυση της κινηματικής συμπεριφοράς των διάφορων αντικείμενων. Δηλαδή, εάν ένα αντικείμενο για κάποιο λόγο παραβεί τα προκαθορισμένα όριά του, τότε δίνεται συναγερμός ενώ παράλληλα μπορεί να ρυθμιστεί ώστε να μην υπολογίζονται οι διάφορες επιδράσεις του περιβάλλοντος, όπως ο ισχυρός άνεμος. Δηλαδή αν για κάποιο λόγο πιεστεί η περίφραξη ενός χώρου χωρίς όμως η αιτία να είναι ο άνεμος, τότε θα δοθεί συναγερμός.
Σήμερα τα ενσύρματα συστήματα περίφραξης προσφέρουν μεγάλη ευελιξία καθώς μπορούν να ακολουθούν τις διάφορες διαμορφώσεις του εδάφους και άρα είναι ιδανικά για εγκαταστάσεις στις οποίες υπάρχουν έντονες εδαφικές εναλλαγές. Σε συνδυασμό με τη χρήση αισθητήρων που θα χρησιμοποιούν ποικίλες τεχνολογίες ανίχνευσης, μπορεί να κατασκευαστεί μία εφαρμογή που θα παρέχει αποτελεσματική προστασία.

Ο ρόλος των CCTV
Η κυριότερη πρόκληση λοιπόν για τους μελετητές και τους εγκαταστάτες είναι να εξετάσουν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα κάθε τεχνολογίας ανίχνευσης και στη συνέχεια να επιλέξουν τη χρήση των καταλληλότερων για τη συγκεκριμένη αναφορά. Με την προσθήκη ενός εξελιγμένου συστήματος επιτήρησης μπορεί να επιτευχθεί ακόμα αποτελεσματικότερη και πιο ολοκληρωμένη προστασία. Για αυτόν το λόγο και πολλοί κατασκευαστές συστημάτων περιμετρικής προστασίας έχουν εξελίξει τα προϊόντα τους από αναλογικά σε ψηφιακά, ώστε η ενοποίηση να είναι ακόμα ευκολότερη.
Η ενοποίηση των δύο συστημάτων είναι το μυστικό για την επαύξηση των δυνατοτήτων σε νέα όρια. Η παράλληλη και ανεξάρτητη λειτουργία τους δεν αποτελεί καμία καινοτόμο ιδέα, καθώς εδώ και αρκετές δεκαετίες υπάρχουν εγκαταστάσεις που διαθέτουν ένα περιμετρικό σύστημα φύλαξης και σε ορισμένα σημεία της περιμέτρου έχουν εγκατεστημένες κάμερες βασισμένες στην παλιά αναλογική τεχνολογία. Σίγουρα αυτή η πρόταση είναι καλύτερη από το τίποτα, αλλά απέχει πολύ από το να χαρακτηριστεί ως ολοκληρωμένο σύστημα προστασίας.
Αντιθέτως, ένα ενοποιημένο σύστημα θα μπορούσε να λειτουργεί χωρίς να είναι απαραίτητη σε μεγάλο βαθμό η παρέμβαση του ανθρώπινου παράγοντα. Έστω ότι το σύστημα περίφραξης θα έδινε σε κάποιο σημείο πιθανό συναγερμό. Τότε η πληροφορία θα μεταδιδόταν αυτόματα στο CCTV και οι προσκείμενες κάμερες θα εστίαζαν στο χώρο αυτό, καταγράφοντας όλη τη σκηνή και αποθηκεύοντας στο σύστημα τις εικόνες για περαιτέρω επεξεργασία. Στο διάστημα αυτό, το προσωπικό ασφάλειας έχει τη δυνατότητα να δει τη σκηνή του συμβάντος από τις οθόνες του control room και να προχωρήσει στις απαραίτητες ενέργειες.
Ειδικά σήμερα όπου η τεχνολογία των καμερών έχει προχωρήσει σε μεγάλο βαθμό, επιβάλλεται η χρήση των συστημάτων νέας γενιάς κυρίως σε εγκαταστάσεις με μεγάλες απαιτήσεις ασφάλειας.
Μπορούν να χρησιμοποιηθούν κάμερες με ειδικό φωτισμό συνεχούς κύματος (Continuous Wave-CV) οι οποίες παρέχουν τη δυνατότητα καταγραφής προσώπων με πολύ μεγάλη λεπτομέρεια. Το μόνο μειονέκτημά τους είναι ότι ακριβώς λόγω της πολύ μεγάλης λεπτομέρειας είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες στις καιρικές αλλαγές και ως εκ τούτου όταν ο καιρός είναι άσχημος εμφανίζονται πολλοί κόκκοι και αλλοιώνεται η φωτογραφία. Μια εναλλακτική πρόταση είναι οι θερμικές κάμερες που επηρεάζονται λιγότερο από τις καιρικές συνθήκες και μπορούν να χρησιμοποιηθούν εξίσου αποτελεσματικά για την επιτήρηση της περιμέτρου, έχοντας την ικανότητα να εντοπίσουν ανθρώπους ακόμα και σε μακρινή απόσταση και μέσα σε συνθήκες χαμηλής ορατότητας (ομίχλη, καπνός). Επίσης η τεχνολογία τους έχει βελτιωθεί ώστε να μπορούν να παρέχουν πανοραμικές εικόνες, ενώ ενσωματώνουν και δυνατότητες ανίχνευσης κίνησης. Οπότε εδώ το σύστημα μπορεί να λειτουργεί και αμφίδρομα. Μόλις οι κάμερες διαπιστώσουν κάποια ύποπτη κίνηση και πριν ο ύποπτος προσεγγίσει το περιμετρικό σύστημα περίφραξής, εκείνο μπορεί να ενεργοποιηθεί δίνοντας σήμα συναγερμού ενώ παράλληλα μπορεί να ηχήσουν οι σειρήνες ή να φωτιστεί ο χώρος.
Μεγάλο εργαλείο στην ενοποιημένη χρήση των συστημάτων περίφραξής και επιτήρησης μπορεί να είναι και οι τεχνολογίες video analytics που διαθέτουν πλέον όλα τα σύγχρονα CCTV. Μέσω αυτών των δυνατοτήτων και όπως έχει αναλύσει εκτενώς το Security Manager σε προηγούμενα τεύχη, μπορεί να γίνεται γρηγορότερη επεξεργασία των συμβάντων και ταχύτερος εντοπισμός όσων εμπλέκονται σε αυτά. Οπότε η χρήση καμερών υψηλής ανάλυσης σε συνδυασμό με τα video analytics μπορούν να συμβάλουν στην αποτελεσματικότερη προστασία του χώρου. Σκοπός πλέον δεν θα είναι μόνο η αποτροπή των συμβάντων και η απόκρουση των εισβολέων ώστε να μη μπουν στο χώρο, αλλά και ο εντοπισμός τους ώστε να μην επαναληφθεί και στο μέλλον κάποια παρόμοια απόπειρα.
Σε αυτόν ακριβώς τον τομέα λειτουργεί αποτελεσματικά η ενιαία χρήση του συστήματος περιμετρικής προστασίας με ένα CCTV υψηλών προδιαγραφών, που θα λειτουργεί σε μία ενιαία πλατφόρμα. Για το λόγο αυτό μεγάλη σημασία έχει και το λογισμικό που θα υποστηρίξει το όλο εγχείρημα. Ένα σύγχρονο σύστημα ελέγχου (Central Management Software – CMS) μέσω του οποίου θα γίνεται η διαχείριση όλων των συσκευών που απαρτίζουν το CCTV και το περιμετρικό σύστημα προστασίας (κάμερες, ανιχνευτές, ενσύρματη περίφραξη) αλλά ίσως και άλλων συστημάτων ασφάλειας όπως το access control, δίνει στους χρήστες μια πλήρη εικόνα της εγκατάστασης και των ενδεχόμενων απειλών. Απλά, επειδή όλοι γνωρίζουμε ότι η σωστή και έγκαιρη πληροφόρηση μπορεί να αποτελέσει το καλύτερο μέσο άμυνας απέναντι σε κάθε παραβατική ενέργεια.

Του ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ