3 πυλώνες του σύγχρονου ελέγχου πρόσβασης

 Οι εξελίξεις στη διαχείριση της ελεγχόμενης πρόσβασης στις κτιριακές εγκαταστάσεις, σε συνδυασμό με το μεταβαλλόμενο πεδίο των απειλών, καθιστούν αναγκαία τη υιοθέτηση νέων προσεγγίσεων για τον έλεγχο πρόσβασης  

Του Νέστωρα Πεχλιβανίδη

Τα συστήματα ελέγχου πρόσβασης και τα αντίστοιχα έργα δεν σχεδιάζονται άπαξ, με σκοπό να καλύψουν όλους τους χώρους και τις εγκαταστάσεις, αλλά προσαρμόζονται κατάλληλα, προκειμένου να προσφέρουν συγκεκριμένες λύσεις σε μοναδικές ανάγκες.

Στο σημερινό διαρκώς και ταχέως μεταβαλλόμενο  τοπίο ασφάλειας, η έννοια του ελέγχου πρόσβασης έχει λάβει νέες διαστάσεις. Καθώς οι επιχειρήσεις και οι εταιρείες  αντιμετώπισαν την επιστροφή των υπαλλήλων στην εργασία μετά την εποχή Covid, με τη ταυτόχρονη συρρίκνωση του εργατικού δυναμικού μέσα σε ένα ρευστό παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον, ο έλεγχος πρόσβασης αναδείχθηκε ως μια κυρίαρχη λύση. Τα συστήματα αυτά προσφέρουν αυτοματοποιημένο έλεγχο της εισόδου, αποτρέποντας τη μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση και μάλιστα χωρίς την εμπλοκή προσωπικού ασφαλείας, ξεπερνώντας κατ’ αυτό τον τρόπο τα συστήματα ελέγχου φυσικής πρόσβασης.

Καλύπτοντας το κενό ασφαλείας

Ο όρος “έλεγχος πρόσβασης” συνήθως φέρνει στο μυαλό μας την εικόνα ενός υπαλλήλου γραφείου που παρουσιάζει μία κάρτα με τα διαπιστευτήριά του σε έναν αναγνώστη καρτών και εισέρχεται σε μια εγκατάσταση. Παρόλο που οι παραδοσιακές εφαρμογές ελέγχου φυσικής πρόσβασης (PACS-Physical Access Control System), διατηρούν  ακόμα τη θέση τους και παραμένουν στο προσκήνιο, έχουν περιορισμούς όσον αφορά την παροχή ολοκληρωμένης ασφάλειας και πρόληψης κινδύνων.

Ένα κενό ας πούμε, πηγάζει από την αντίληψη ότι μόνο εξουσιοδοτημένο προσωπικό μπορεί να εισέλθει σε μια ασφαλή περιοχή μέσω PACS. Ωστόσο, η προσέγγιση αυτή δείχνει να  αγνοεί βασικές κοινωνικές συμπεριφορές που ξεφεύγουν από τις νόρμες, αφού στον πραγματικό κόσμο,  καλοπροαίρετα άτομα συνηθίζουν για λόγους ευγένειας να κρατούν την πόρτα γι’ αυτούς που ακολουθούν από πίσω. Οποιοδήποτε άτομο προσπαθήσει να εισέλθει κατ’ αυτό τον τρόπο –ο όρος που επικρατεί είναι γνωστός ως tailgating – θα μπορούσε δυνητικά να είναι ένας απειλητικός δράστης που εκμεταλλεύεται την ανθρώπινη φύση για να εισβάλει σε μία εγκατάσταση.

Οι περισσότερες συσκευές ελέγχου πρόσβασης δεν είναι επαρκώς εξοπλισμένες για να αντιμετωπίσουν περιπτώσεις “tailgating”. Επίσης, αν και πολλά συστήματα διαθέτουν μηχανισμό ανίχνευση ουράς, ωστόσο οι ειδοποιήσεις αποστέλλονται εκ των υστέρων φυσικά. Μέχρι να σημάνει συναγερμός, το μη εξουσιοδοτημένο άτομο μπορεί θα εισέλθει στις εγκαταστάσεις και να γίνει απειλητικό μέσα στα επόμενα δευτερόλεπτα.

Τα παραδοσιακά συστήματα ελέγχου πρόσβασης αδυνατούν να αντιμετωπίσουν προληπτικά ανάλογες απόπειρες. Παράλληλα, η εφαρμογή τους σε αυτόματα ανοιγόμενες πόρτες, ουσιαστικά περιορίζει τη λειτουργία τους στην ανίχνευση και την πρόληψη, ενώ προσφέρουν  ελάχιστα για την ενεργή αποτροπή ανάλογων προσπαθειών. Οι λύσεις ασφαλούς εισόδου μπορούν να βοηθήσουν σε κάποιο βαθμό στην αποτροπή, τον εντοπισμό και την πρόληψη, καλύπτοντας εν μέρει το κενό φυσικής ασφάλειας με ενεργό τρόπο.

Αποτροπή, εντοπισμός, πρόληψη

Οι είσοδοι ασφαλείας ταξινομούνται σε τρεις κατηγορίες  με βάση την ικανότητά τους να αποτρέπουν, να εντοπίζουν ή να προλαμβάνουν τη μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση. Κάθε επίπεδο εξυπηρετεί έναν συγκεκριμένο σκοπό και μπορεί να εφαρμοστεί με βάση τον στόχο σε ένα συγκεκριμένο σημείο εισόδου μίας εγκατάστασης. Για παράδειγμα, σε ένα εταιρικό λόμπι μπορεί να είναι επιθυμητή η μείωση της διέλευσης προσωπικού, κάτι που θα μπορούσε να επιτευχθεί με την εγκατάσταση μίας εισόδου ασφαλείας. Άλλοι χώροι μπορεί να χρειάζονται  μεγαλύτερες εισόδους, οπτικά εντυπωσιακές, προκαλώντας μία εν δυνάμει αρχική αποτροπή για την παραβίαση εγκαταστάσεων υψηλής ασφάλειας. Καλό θα ήταν οι επιχειρήσεις να εφαρμόζουν πολυεπίπεδη στρατηγική στο ζήτημα αυτό προκειμένου να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις προκλήσεις σε διάφορα σημεία πρόσβασης των εγκαταστάσεών τους.

• Οι είσοδοι ασφαλείας που αποτρέπουν τη μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση χρησιμεύουν ως οπτικό εμπόδιο κατά της εισβολής και των περιστασιακών προσπαθειών απόκτησης μη εξουσιοδοτημένης εισόδου. Λύσεις όπως τα τουρνικέ πλήρους ή μεσαίου ύψους, λειτουργούν ως “πρώτο στρώμα” σε μια πολυεπίπεδη προσέγγιση φυσικής ασφάλειας, ιδίως στις περιμέτρους των κτιρίων ή σε εποπτευόμενες θέσεις. Εμποδίζουν τα άτομα να σκαρφαλώσουν ή να συρθούν κάτω από την είσοδο. Αν και δεν διαθέτουν πάντα αισθητήρες ή συναγερμούς για να ειδοποιούν το προσωπικό ασφαλείας σε περίπτωση εισβολής, η παρουσία τους και μόνο λειτουργεί αποτρεπτικά.
• Οι είσοδοι ασφαλείας που ανιχνεύουν το tailgating είναι εξοπλισμένες με συσκευές ελέγχου πρόσβασης για τον εντοπισμό μη εξουσιοδοτημένων προσπαθειών εισόδου σε πραγματικό χρόνο. Και εδώ μπορούν να αξιοποιηθούν τα τουρνικέ, τα οποία, όχι μόνο δένουν περισσότερο αισθητικά με τον περιβάλλοντα χώρο – όσο μας επιτρέπεται να ισχυριστούμε κάτι τέτοιο – αλλά μπορούν επίσης να εφοδιαστούν με αισθητήρες ανίχνευσης ώστε να εντοπίζεται αν ένας εξουσιοδοτημένος χρήστης ακολουθείται από τρίτους. Εάν υπάρξει κάποια παρατυπία στην είσοδο, τότε ενεργοποιείται συναγερμός και ενημερώνεται το προσωπικό ασφαλείας. Ανάλογα τουρνικέ θα βρει κανείς  συνήθως σε λόμπι και χώρους υποδοχής επιχειρήσεων.
• Οι είσοδοι ασφαλείας που προλαμβάνουν το tailgating προσφέρουν το υψηλότερο επίπεδο προστασίας. Λύσεις, όπως οι περιστρεφόμενες πόρτες, τα περιστρεφόμενα τουρνικέ με πολλαπλά κάγκελα και οι κλωβοί αποκλεισμού, όπως αυτοί που είδαμε να τοποθετούνται σε τράπεζες εδώ και αρκετά χρόνια, είναι σχεδιασμένες να απαγορεύουν τη παράτυπη είσοδο. Οι τελευταίοι μάλιστα επιτρέπουν αποκλειστικά και μόνο σε ένα άτομο την είσοδο, αφού το επιβεβαιώσουν με κάμερες ή άλλους αισθητήρες που βρίσκονται εντός του κλωβού. Αν μάλιστα ενσωματωθούν σε ένα σύστημα ελέγχου πρόσβασης μπορούν να περιορίσουν τι ουρές, ενώ παράλληλα θα επιβεβαιώνουν την ταυτότητα του ατόμου που επιθυμεί να λάβει αποκλειστική  πρόσβαση. Αυτά τα συστήματα είναι ιδιαίτερα κατάλληλα για την προστασία ευαίσθητων χώρων, όπως οι σουίτες στελεχών, τα κέντρα δεδομένων ή αρχείων και φυσικά οι τράπεζες.

Οι λειτουργίες της αποτροπής, της ανίχνευσης και της πρόληψης που παρέχουν οι είσοδοι ασφαλείας προσφέρουν άμεσες λύσεις σε πολλές από τις αναδυόμενες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν ιδρύματα όπως οι τράπεζες και τα νοσοκομεία και οι σύγχρονες επιχειρήσεις ή τα μεγάλα εμπορικά κέντρα. Ωστόσο, ένας κλάδος όπου η πολυεπίπεδη στρατηγική ασφαλούς εισόδου εφαρμόζεται με απόλυτη ευλάβεια,  είναι τα κέντρα δεδομένων.

Καθώς οι ανάγκες για αποθήκευση δεδομένων διευρύνονται ραγδαία και οι απαιτήσεις ασφαλείας στον κυβερνοχώρο είναι πολύ υψηλές, η μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση σε ανάλογες εγκαταστάσεις μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες που κυμαίνονται από παραβιάσεις δεδομένων και βανδαλισμούς έως λειτουργικές διαταραχές και σαμποτάζ. Ωστόσο τα συστήματα ελέγχου πρόσβασης, μπορούν να ελέγχουν αποτελεσματικά την είσοδο, και παράλληλα να εξασφαλίζουν τη συμμόρφωση με τους κανονισμούς του κλάδου. Επιπλέον, οι είσοδοι ασφαλείας που είναι εξοπλισμένες με άλλες προηγμένες τεχνολογίες, όπως η βιομετρική πιστοποίηση ταυτότητας, παρέχουν ένα επιπλέον επίπεδο ασφάλειας στα κέντρα δεδομένων, μειώνοντας ταυτόχρονα τον κίνδυνο παράτυπης εισόδου.

Αλλά και οι εγκαταστάσεις αποθηκών και logistics έχουν πλέον ανακαλύψει τα οφέλη που προσφέρουν οι λύσεις προστασίας στην είσοδο για την πρόληψη της βίας και των απωλειών στον χώρο εργασίας. Μια στρατηγική ασφαλούς πρόσβασης σε ανάλογους χώρους  περιλαμβάνει την ανάπτυξη των κατάλληλων εισόδων ασφαλείας σε διάφορα σημεία, όπως η περίμετρος,  ο χώρος  στάθμευσης, η είσοδος των εγκαταστάσεων, οι χώροι διαλειμμάτων και η κουζίνα και φυσικά οι έξοδοι, καλλιεργώντας κατ’ αυτόν τον τρόπο ένα ασφαλές περιβάλλον εργασίας.

Υπάρχουν πολλοί επαγγελματικοί κλάδοι όπου οι λύσεις ασφαλούς εισόδου θεωρούνται πλέον βασικές επιταγές. Από κρίσιμες υποδομές έως εγκαταστάσεις λιανικού εμπορίου και εταιρικά γραφεία. Καθώς αυτοί οι οργανισμοί αντιμετωπίζουν ένα εξελισσόμενο τοπίο απειλών, η υιοθέτηση στρατηγικών ασφαλούς εισόδου καθίσταται υψίστης σημασίας για την επίτευξη πραγματικής ασφάλειας.